بانکهای اروپایی ملزم به اختصاص وزن ریسک ۱۲۵۰٪ به رمزارزهای بدون پشتوانه شدند
سازمان بانکداری اروپا (EBA) قوانین جدیدی را در ۷ اوت ۲۰۲۵ نهایی کرد که بانکهای اتحادیه اروپا را ملزم میکند برای رمزارزهای بدون پشتوانه، مانند بیتکوین و اتریوم، وزن ریسک ۱۲۵۰٪ اعمال کنند. این قانون، بخشی از مقررات الزامات سرمایه III (CRR III)، به دنبال کاهش ریسکهای مرتبط با نوسانات قیمتی و مسائل نظارتی این داراییها است. این وزن ریسک بالا، بانکها را ملزم میکند تا سرمایه قابلتوجهی برای پوشش معرضیتهای رمزارزی نگه دارند، که میتواند مشارکت آنها در بازار رمزارزها را کاهش دهد. این تصمیم ممکن است نقدینگی بازار را تحت تأثیر قرار داده و نوآوری در بخش مالی را محدود کند، اما به اعتقاد برخی، میتواند به ثبات مالی کمک کند. تفاوت این رویکرد با مقررات ملایمتر در کشورهایی مانند ایالات متحده و سوئیس، بحثهایی را در مورد تعادل بین نوآوری و ثبات مالی برانگیخته است.
سازمان بانکداری اروپا (EBA) قوانین جدیدی را در ۷ اوت ۲۰۲۵ نهایی کرد که بانکهای اتحادیه اروپا را ملزم میکند برای رمزارزهای بدون پشتوانه، مانند بیتکوین و اتریوم، وزن ریسک ۱۲۵۰٪ اعمال کنند.
مقدمه
در تاریخ ۷ اوت ۲۰۲۵، سازمان بانکداری اروپا (EBA) قوانین جدیدی را نهایی کرد که بانکهای اتحادیه اروپا را ملزم میکند برای داراییهای دیجیتال بدون پشتوانه، مانند بیتکوین و اتریوم، وزن ریسک بسیار بالای ۱۲۵۰٪ اعمال کنند. این قوانین، که بخشی از مقررات الزامات سرمایه III (CRR III) هستند و از ژوئیه ۲۰۲۴ اجرایی شدهاند، به دنبال هماهنگسازی الزامات سرمایهای برای معرضیتهای داراییهای رمزنگاریشده در سراسر اتحادیه اروپا هستند. این تصمیم نشاندهنده رویکرد محتاطانهای است که میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر بازار رمزارزها و مشارکت بانکها در این حوزه داشته باشد.
جزئیات قانون جدید
طبقهبندی داراییهای رمزنگاریشده
EBA داراییهای رمزنگاریشده را به سه دسته اصلی تقسیم کرده است:
- گروه ۱ب: توکنهای مرجع دارایی (Asset-Referenced Tokens) که به ابزارهای مالی سنتی مانند فیات یا کالاها وابسته هستند و وزن ریسک ۲۵۰٪ دارند.
- گروه ۲ا: توکنهای بدون پشتوانه که معیارهای خاصی برای پوشش ریسک و تسویه خالص (hedging and netting) تعیینشده توسط کمیته بازل را برآورده میکنند.
- گروه ۲ب: سایر داراییهای رمزنگاریشده، از جمله رمزارزهای بدون پشتوانه مانند بیتکوین و اتریوم، که مشمول وزن ریسک ۱۲۵۰٪ هستند.
دستهبندی | نوع دارایی | وزن ریسک |
---|---|---|
گروه ۱ب | توکنهای مرجع دارایی | ۲۵۰٪ |
گروه ۲ا | توکنهای بدون پشتوانه با پوشش ریسک | ۱۲۵۰٪ |
گروه ۲ب | رمزارزهای بدون پشتوانه | ۱۲۵۰٪ |
الزامات سرمایهای
وزن ریسک ۱۲۵۰٪ به این معناست که بانکها باید برای هر ۱ میلیون یورو معرضیت به رمزارزهای بدون پشتوانه، ۱۲.۵ میلیون یورو سرمایه نگه دارند. این الزام سرمایهای بالا، نگهداری این داراییها را برای بانکها بسیار پرهزینه میکند. برای مثال، بانکی مانند Intesa Sanpaolo که ۱ میلیون یورو بیتکوین در اختیار دارد، باید ۱۲.۵ میلیون یورو سرمایه نگه دارد تا الزامات این قانون را برآورده کند.
فرآیند اجرایی
قوانین نهایی EBA به کمیسیون اروپا ارائه شده و این کمیسیون تا سه ماه فرصت دارد تا آنها را تأیید، اصلاح یا رد کند. در صورت تأیید، این قوانین به پارلمان اروپا و شورای اروپا ارسال میشود و آنها سه ماه (قابل تمدید تا شش ماه) فرصت دارند تا اعتراض کنند. در صورت عدم اعتراض، این قوانین ۲۰ روز پس از انتشار در مجله رسمی اتحادیه اروپا به قانون تبدیل خواهند شد.
تحلیل قانون
رویکرد محتاطانه EBA
تصمیم EBA برای اعمال وزن ریسک ۱۲۵۰٪ نشاندهنده نگرانیهای عمیق در مورد ریسکهای مرتبط با رمزارزهای بدون پشتوانه است. این داراییها به دلیل نوسانات قیمتی بالا، فقدان ارزش ذاتی، و ریسکهای مرتبط با پولشویی و تأمین مالی تروریسم، به عنوان داراییهای پرریسک طبقهبندی شدهاند. EBA با این اقدام به دنبال کاهش تأثیرات بالقوه این داراییها بر ثبات مالی سیستم بانکی است.
تضاد با روندهای جهانی
این رویکرد در تضاد با برخی از نهادهای نظارتی جهانی است که به سمت ادغام رمزارزها در سیستم مالی حرکت میکنند. برای مثال:
- ایالات متحده: FDIC به بانکها اجازه داده بدون نیاز به تأیید قبلی در فعالیتهای مرتبط با رمزارزها مشارکت کنند.
- سوئیس: با اصلاح قانون DLT، پذیرش سهام توکنیشده را تسهیل کرده است.
- ژاپن و سنگاپور: رویکردهای نظارتی ملایمتری را برای تشویق نوآوری در حوزه رمزارزها اتخاذ کردهاند.
این تفاوت در رویکردها ممکن است به کاهش رقابتپذیری بانکهای اروپایی در بازار جهانی رمزارزها منجر شود.
واکنشهای صنعت
اگرچه واکنشهای مستقیم از صرافیهای رمزارز یا انجمنهای صنعتی به این قانون خاص محدود بوده، برخی تحلیلگران دیدگاههایی ارائه دادهاند. Appo Agbamu، مدیرعامل Ahrvo Labs، این وزن ریسک را “یکی از سختگیرانهترین قوانین جهان” توصیف کرده و اظهار داشته که این قانون میتواند نقدینگی رمزارزها را کاهش دهد و برای مؤسسات مالی کوچکتر چالشهایی ایجاد کند. با این حال، او همچنین معتقد است که این قانون میتواند به عنوان فیلتری برای بازار رمزارزها عمل کند، پروژههای ضعیفتر را حذف کرده و اعتماد سرمایهگذاران را افزایش دهد.
تأثیر بر بازار رمزارزها
کاهش مشارکت بانکها
وزن ریسک بالای ۱۲۵۰٪ احتمالاً مشارکت بانکها در بازار رمزارزها را کاهش خواهد داد. این امر میتواند به کاهش نقدینگی در بازار منجر شود، زیرا بانکها نقش مهمی در تأمین نقدینگی از طریق خدمات نگهداری، تجارت، و وامدهی رمزارزها دارند. کاهش حضور بانکها ممکن است به نفع بازیگران غیربانکی، مانند صرافیهای رمزارز، تمام شود که تحت این مقررات قرار نمیگیرند.
تأثیر بر نوآوری
این قانون ممکن است نوآوری در بخش مالی سنتی را محدود کند، زیرا بانکها ممکن است از سرمایهگذاری در فناوریهای مرتبط با رمزارزها، مانند توکنسازی داراییها یا پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، خودداری کنند. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که این قانون میتواند به توسعه محصولات مالی ایمنتر و سازگارتر با مقررات منجر شود.
تأثیر بر قیمتها
اگرچه تأثیر مستقیم این قانون بر قیمت رمزارزها نامشخص است، کاهش مشارکت بانکها ممکن است فشار نزولی بر قیمتها ایجاد کند، بهویژه در بازارهای اروپایی. با این حال، بازار جهانی رمزارزها تحت تأثیر عوامل متعددی مانند تقاضای سرمایهگذاران نهادی، سیاستهای پولی، و پیشرفتهای فناوری قرار دارد، که ممکن است این تأثیر را تعدیل کند.
مقایسه با سایر داراییها
برای درک بهتر وزن ریسک ۱۲۵۰٪، میتوان آن را با سایر داراییها مقایسه کرد:
- اوراق قرضه دولتی: معمولاً وزن ریسک ۰٪ دارند، زیرا به عنوان داراییهای بدون ریسک در نظر گرفته میشوند.
- وامهای تجاری: بسته به ریسک اعتباری، معمولاً وزن ریسک بین ۲۰٪ تا ۱۰۰٪ دارند.
- داراییهای پرریسک مانند سهام غیرفهرستشده: ممکن است وزن ریسک تا ۴۰۰٪ داشته باشند.
وزن ریسک ۱۲۵۰٪ برای رمزارزهای بدون پشتوانه نشاندهنده دیدگاه بسیار محتاطانه EBA نسبت به این داراییها است.
چشمانداز آینده
این قانون ممکن است به تغییرات در رفتار بانکها و بازیگران بازار رمزارزها منجر شود. بانکها ممکن است به سمت داراییهای رمزنگاریشده با وزن ریسک پایینتر، مانند توکنهای مرجع دارایی، گرایش پیدا کنند. همچنین، این قانون میتواند به توسعه محصولات مالی جدید، مانند ETFهای رمزارز که با معیارهای پوشش ریسک EBA سازگار هستند، منجر شود.
نتیجهگیری
قوانین جدید EBA نشاندهنده تلاش برای محافظت از ثبات مالی در برابر ریسکهای مرتبط با رمزارزهای بدون پشتوانه است. با این حال، این رویکرد محتاطانه ممکن است به کاهش مشارکت بانکها در بازار رمزارزها و محدود شدن نوآوری در بخش مالی منجر شود. در حالی که برخی تحلیلگران این قانون را گامی به سوی ایجاد یک اکوسیستم مالی دیجیتال قابلاعتمادتر میدانند، دیگران نگران تأثیرات منفی آن بر نقدینگی و رشد بازار هستند. آینده بازار رمزارزها در اروپا به نحوه اجرای این قوانین و واکنش بازیگران بازار بستگی خواهد داشت.
پرسش و پاسخ:
۱. وزن ریسک ۱۲۵۰٪ به چه معناست؟
وزن ریسک ۱۲۵۰٪ به این معناست که بانکها برای هر یورو سرمایهگذاری در رمزارزهای بدون پشتوانه، مانند بیتکوین یا اتریوم، باید ۱۲.۵ یورو سرمایه نگه دارند تا ریسکهای مرتبط با این داراییها را پوشش دهند. این الزام سرمایهای بالا، نگهداری این داراییها را برای بانکها بسیار پرهزینه میکند و هدف آن کاهش تأثیرات بالقوه نوسانات قیمتی و ریسکهای عملیاتی بر ثبات مالی بانکهاست.
۲. چرا EBA وزن ریسک بالایی برای رمزارزهای بدون پشتوانه تعیین کرده است؟
رمزارزهای بدون پشتوانه به دلیل نوسانات شدید قیمتی، فقدان ارزش ذاتی، و ریسکهای مرتبط با پولشویی، تأمین مالی تروریسم، و مسائل نظارتی، به عنوان داراییهای پرریسک طبقهبندی شدهاند. سازمان بانکداری اروپا (EBA) با اعمال این وزن ریسک بالا به دنبال محافظت از سیستم بانکی در برابر زیانهای احتمالی ناشی از این داراییهاست و میخواهد از ثبات مالی در اتحادیه اروپا اطمینان حاصل کند.
۳. این قانون چه تأثیری بر بانکهای اروپایی خواهد داشت؟
این قانون مشارکت بانکها در بازار رمزارزها را به دلیل هزینههای بالای سرمایهای محدود میکند. برای مثال، بانکی که ۱ میلیون یورو بیتکوین در اختیار دارد، باید ۱۲.۵ میلیون یورو سرمایه نگه دارد. این امر ممکن است بانکها را به سمت داراییهای با وزن ریسک پایینتر، مانند توکنهای مرجع دارایی (با وزن ریسک ۲۵۰٪)، سوق دهد یا آنها را از سرمایهگذاری در رمزارزها به طور کلی منصرف کند.
۴. آیا این قانون بر قیمت رمزارزها تأثیر خواهد گذاشت؟
تأثیر مستقیم این قانون بر قیمت رمزارزها نامشخص است، اما کاهش مشارکت بانکها میتواند نقدینگی بازار را کاهش دهد و فشار نزولی بر قیمتها، بهویژه در اروپا، ایجاد کند. با این حال، بازار رمزارزها تحت تأثیر عوامل جهانی مانند تقاضای سرمایهگذاران نهادی، سیاستهای پولی، و پیشرفتهای فناوری قرار دارد، که ممکن است این تأثیر را تعدیل کند.
۵. تفاوت این قانون با مقررات سایر کشورها چیست؟
برخلاف رویکرد محتاطانه EBA، برخی کشورها مقررات ملایمتری را اتخاذ کردهاند:
- ایالات متحده: FDIC به بانکها اجازه داده بدون تأیید قبلی در فعالیتهای مرتبط با رمزارزها مشارکت کنند.
- سوئیس: با اصلاح قانون DLT، پذیرش سهام توکنیشده را تسهیل کرده است.
- ژاپن و سنگاپور: رویکردهای نظارتی دوستانهتری برای تشویق نوآوری دارند.
این تفاوتها ممکن است رقابتپذیری بانکهای اروپایی در بازار جهانی رمزارزها را کاهش دهد.
۶. آیا این قانون بر صرافیهای رمزارز تأثیر میگذارد؟
این قانون مستقیماً صرافیهای رمزارز را هدف قرار نمیدهد، زیرا آنها تحت نظارت EBA نیستند. با این حال، کاهش مشارکت بانکها ممکن است به نفع صرافیهای غیربانکی باشد، زیرا آنها میتوانند به ارائه خدمات نگهداری، تجارت، و وامدهی رمزارزها ادامه دهند و بخشی از بازار را که بانکها ترک میکنند، تصاحب کنند.
۷. آیا این قانون نوآوری در بخش مالی را محدود میکند؟
بله، این قانون ممکن است نوآوری را در بخش مالی سنتی محدود کند، زیرا بانکها ممکن است از سرمایهگذاری در فناوریهای مرتبط با رمزارزها، مانند توکنسازی داراییها یا پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، خودداری کنند. با این حال، برخی معتقدند این قانون میتواند به توسعه محصولات مالی ایمنتر و سازگار با مقررات منجر شود.
۸. آیا این قانون بر سرمایهگذاران خرد تأثیر خواهد گذاشت؟
این قانون به طور مستقیم سرمایهگذاران خرد را هدف قرار نمیدهد، اما میتواند به طور غیرمستقیم بر آنها تأثیر بگذارد. کاهش نقدینگی در بازار رمزارزها ممکن است به افزایش نوسانات قیمتی منجر شود. علاوه بر این، اگر بانکها خدمات مرتبط با رمزارزها را کاهش دهند، دسترسی سرمایهگذاران خرد به این داراییها از طریق مؤسسات مالی سنتی ممکن است محدود شود.
۹. آیا این قانون میتواند به ثبات مالی کمک کند؟
بله، EBA معتقد است که این قانون با کاهش ریسکهای مرتبط با رمزارزهای بدون پشتوانه، به ثبات مالی کمک میکند. با الزام بانکها به نگهداری سرمایه بالا، احتمال زیانهای سیستمیک ناشی از نوسانات بازار یا ورشکستگیهای مرتبط با رمزارزها کاهش مییابد. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند که این رویکرد بیش از حد محتاطانه است و ممکن است مانع رشد بازار شود.
۱۰. چشمانداز آینده برای رمزارزها در اروپا چیست؟
این قانون ممکن است بانکها را به سمت داراییهای رمزنگاریشده با وزن ریسک پایینتر، مانند توکنهای مرجع دارایی، سوق دهد. همچنین، ممکن است به توسعه محصولات مالی جدید، مانند ETFهای رمزارز سازگار با مقررات، منجر شود. با این حال، آینده بازار رمزارزها در اروپا به نحوه اجرای این قوانین، واکنش بازیگران بازار، و هماهنگی با مقررات جهانی بستگی خواهد داشت.
۱۱. آیا این قانون با مقررات بازل III همراستاست؟
بله، این قانون با چارچوب بازل III که توسط کمیته نظارت بانکی بازل (BCBS) تدوین شده، همراستاست. بازل III نیز وزن ریسک ۱۲۵۰٪ را برای داراییهای رمزنگاریشده بدون پشتوانه پیشنهاد کرده است. با این حال، EBA این چارچوب را به طور خاص برای اتحادیه اروپا بومیسازی کرده و جزئیات بیشتری در مورد طبقهبندی داراییها ارائه داده است.
۱۲. آیا استثناهایی برای این قانون وجود دارد؟
رمزارزهایی که معیارهای خاصی برای پوشش ریسک و تسویه خالص (hedging and netting) را برآورده کنند، ممکن است در دستهبندیهای با وزن ریسک پایینتر (مانند گروه ۲ا) قرار گیرند. با این حال، اکثر رمزارزهای بدون پشتوانه مانند بیتکوین و اتریوم در گروه ۲ب قرار میگیرند و مشمول وزن ریسک ۱۲۵۰٪ هستند.
۱۳. چگونه این قانون بر رقابتپذیری بانکهای اروپایی تأثیر میگذارد؟
این قانون ممکن است رقابتپذیری بانکهای اروپایی را در مقایسه با بانکهای سایر مناطق، مانند ایالات متحده یا آسیا، که مقررات ملایمتری دارند، کاهش دهد. بانکهای اروپایی ممکن است در ارائه خدمات نوآورانه مرتبط با رمزارزها عقب بمانند، که میتواند به از دست دادن سهم بازار منجر شود.
۱۴. آیا این قانون میتواند به اعتماد سرمایهگذاران کمک کند؟
برخی تحلیلگران معتقدند که این قانون میتواند با حذف پروژههای ضعیفتر و کاهش ریسکهای سیستمیک، اعتماد سرمایهگذاران به بازار رمزارزها را افزایش دهد. با این حال، دیگران معتقدند که محدودیتهای بیش از حد ممکن است سرمایهگذاران را به سمت بازارهای غیرتنظیمشده یا صرافیهای غیربانکی سوق دهد.
۱۵. گام بعدی برای اجرای این قانون چیست؟
قوانین نهایی EBA به کمیسیون اروپا ارائه شده و این کمیسیون تا سه ماه فرصت دارد آنها را تأیید، اصلاح یا رد کند. در صورت تأیید، قوانین به پارلمان اروپا و شورای اروپا ارسال میشود و آنها تا شش ماه فرصت دارند اعتراض کنند. در صورت عدم اعتراض، قوانین ۲۰ روز پس از انتشار در مجله رسمی اتحادیه اروپا اجرایی خواهند شد.
منابع
- EBA’s press release on crypto-assets
- Cointelegraph article on EBA’s crypto capital rules
- Ainvest article on EBA’s risk framework for crypto assets
- Ahrvo Network analysis on Basel III’s crypto risk weight
- عصرانه با کریپتو | تحلیل و بررسی آخرین اخبار بازار رمزارزها | شنبه – ۱۸ مرداد ۱۴۰۴
- شوک بزرگ در WNBA: گروه سرمایهگذاران کریپتو پشت پرده پرتاب اسباببازیهای سبز روی زمین بسکتبال!
- رمزارزهای هوش مصنوعی: معرفی و تحلیل رمزارزهایی که با توسعه و فراگیری هوش مصنوعی رشد خواهند کرد.
- اتریوم به بیش از ۴٬۰۰۰ دلار رسید: جریانهای ورودی ETF و تقاضای خزانهداری محرک اصلی صعود
- ویپیان رایگان به همراه توکنهای ایردراپ: فرصتی جدید در دنیای دیجیتال با پینگ نتورک